រូបភាព៖ AFP

ដោយ: ឈួន ឈី​វ​អុីង

ករណីជំងឺកញ្ជ្រឹល គិតត្រឹមខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២២ បានហក់ឡើងយ៉ាងខ្លាំងគួរឱ្យកត់សម្គាល់។ ទិន្នន័យនេះ បានគណនាធៀបនឹងឆ្នាំ ២០២១ ដែលមានចំនួនជាង ៩ពាន់ករណី ខណៈឆ្នាំ ២០២២ បានស្ទុះឡើងដល់ ១៧៣៣៨ ករណីឯណោះ។ នេះបើតាមតួលេខរបស់អង្គការ​សុខភាពពិភពលោក (WHO) និងអង្គការ UNICEF។ ការកើនឡើងជំងឺកញ្ជ្រឹល អាច​បណ្ដាលមកពីការមិនទទួលបានវ៉ាក់សាំងបង្ការស្របពេលពិភពលោកកំពុងវឹកវរជាមួយជំងឺ​កូវីដ-១៩។

ជំងឺកញ្ជ្រឹល ជាជំងឺងាយឆ្លងមួយ ដែលចម្លងដោយវីរុសតាមរយៈខ្យល់ដង្ហើម ចេញពីការក្អក កណ្ដាស់ និងប៉ះផ្ទាល់ជាមួយអ្នកជំងឺ។ ជំងឺនេះបង្កគ្រោះថ្នាក់ធ្ងន់ធ្ងរដល់មនុស្ស ដូចជាពិការ​ភ្នែក រលាកខួរក្បាល រលាកផ្លូវដង្ហើម ឬរលាកសួតជាដើម។ ជំងឺនេះភាគច្រើនកើតនៅបណ្ដា​ប្រទេសអាហ្វ្រិក និងអាស៊ី។ ប្រទេសដែល​ទទួលរងគ្រោះពីការរីករាលដាលជំងឺកញ្ជ្រឹលខ្លាំង​ គឺបណ្ដាប្រទេសមានចំណូល​ទាបដូចជា សូម៉ាលី យេម៉ែន នីហ្សេរីយ៉ា អាហ្វហ្កានីស្ថាន និងអេត្យូពីជាដើម។ វិធីបង្ការមិនឱ្យឆ្លងជំងឺនេះ មានតែការចាក់​វ៉ាក់សាំងប៉ុណ្ណោះ។

ដោយសារការរីករាលដាលនៃជំងឺកូវីដ-១៩ ស្ថានភាពឆ្លងជំងឺកញ្ជ្រឹលដែលបានធូរស្បើយ ស្រាប់តែហក់ឡើងជាបន្តបន្ទាប់។ នេះក៏ព្រោះតែប្រជាជន មិនទទួលបានវ៉ាក់សាំងបង្ការគ្រប់​គ្រាន់ ខណៈរវល់តែបារម្ភពីការឆ្លងជំងឺកូវីដ-១៩។ ករណីជំងឺកញ្ជ្រឹលបានហក់ឡើង ៨០ភាគរយ​ គិតត្រឹមខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២២។ ជំងឺនេះបានថមថយឥទ្ធិពល​ឆ្លង​ក្នុងឆ្នាំ ២០២១ នៅជាង ៩ពាន់ករណីប៉ុណ្ណោះ ខណៈបច្ចុប្បន្នបានហក់ឡើងដល់ជាង ១៧៣៣៨ករណីឯណោះ។

ជំងឺកូវីដ-១៩ បានប៉ះពាល់ដល់ភាពរីកចម្រើនរបស់ពិភពលោកជាច្រើន ពិសេស​ទាក់ទងនឹង​វិស័យសុខាភិបាលដែលតែងប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងជំងឺឆ្លងកន្លងមក។ ការផ្ទុះជំងឺ​កញ្ជ្រឹលឡើង​ជាច្រើនករណីនេះ បណ្ដាលមកពីកត្តាមួយចំនួន ដូចជាកង្វះខាតការផ្តល់វ៉ាក់សាំង កង្វះខាត​ធនធាន​របស់ប្រជាជន និងឧបសគ្គក្នុងការស្វែងរកការព្យាបាលរបស់អ្នកជំងឺក្នុងពេលមានការ​រាតត្បាត​ជំងឺកូវីដ-១៩។

យុទ្ធនាការចាក់វ៉ាក់សាំងបង្ការជំងឺឆ្លងចំនួន៥៧ នៅក្នុងប្រទេសចំនួន ៤៣ នៅតែមិនទាន់មាន​សកម្មភាពនៅឡើយ បើទោះជាស្ថានភាពជំងឺកូវីដ-១៩ បានធូស្បើយខ្លះហើយក្តី។ តាមការចុះ​ផ្សាយរបស់វេទិកាសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោក អង្គការសុខ​ភាពពិភពលោក (WHO) និងអង្គការ UNICEF បានព្រមានថា យុទ្ធនាការចាក់វ៉ាកសាំងគួរតែចាប់ផ្ដើមសារជាថ្មីជាបន្ទាន់ ដើម្បីទប់​ស្កាត់ការឆ្លងបន្តជាសាកល។ ការផ្អាកយុទ្ធនាការចាក់វ៉ាក់​សាំងនឹងធ្វើឱ្យកុមារ ៧៣លាននាក់ ប្រឈម​ជំងឺកញ្ជ្រឹលនាថ្ងៃ​អនាគត។​

អង្គការសុខភាពពិភពលោក បានអំពាវនាវឱ្យបណ្ដាប្រទេសដែលមានស្ថានភាពជំងឺកូវីដ-១៩ ល្អប្រសើរ ចាប់ផ្ដើម​យកចិត្តទុកដាក់លើយុទ្ធនាការចាក់វ៉ាក់សាំងបង្ការជំងឺឆ្លងដទៃទៀតឡើងវិញ ដូចជាជំងឺកញ្ជ្រឹល​ជាដើម ដើម្បីទប់ស្កាត់ការកើនឡើងករណីថ្មីបន្ថែមទៀត។ គួរបញ្ជាក់ថា ក្រៅពីជំងឺកញ្ជ្រឹល ជំងឺរលាកខួរឆ្អឹងខ្នង ក៏បានរកឃើញជាថ្មីដែរនៅម៉ាឡាវី ក្នុងទ្វីបអាហ្រ្វិក ក្រោយអវត្តមានតាំងពី​ឆ្នាំ ១៩៩២៕

ប្រភព៖ ជំងឺកញ្ជ្រឹលកើនឡើងជិត ៨០ភាគរយ នាដើមឆ្នាំ២០២២